بوقلمون یکی از پرندگان پرفروش در ایران است و پرورش آن با توجه به استقبال خوب مردم از گوشت آن، توانسته رونق خوبی داشته باشد. مصرف گوشت بوقلمون به دلیل پروتئین بالا، درصد چربی کم و نیز میزان کلسترول پایین، از طرف متخصصان تغذیه برای عموم مردم توصیه میشود. این پرنده اما یکی از ماکیان بزرگ قامت محسوب شده و جفت گیری بوقلمون برای جوجههای به سادگی روشهای جوجههای مرغ نیست. در این مقاله قصد داریم تا با کلیاتی درباره چرخه زندگی بوقلمون آشنا شویم و بدانیم روشهای جفت گیری بوقلمون در گله و در هنگام پرورش این پرنده به چه صورت است.
جفت گیری بوقلمون در هنگام پرورش این پرنده چگونه انجام میشود؟
بوقلمون یکی از بزرگترین انواع پرندگانی است که به صورت پرورشی نگهداری میشود. این پرنده به خصوص نژاد گوشتی و سینه پهن آن، به دلیل جثه بزرگ، به راحتی و مانند مرغ و خروس قادر به جفتگیری موفق نیست و ممکن است در این زمینه نیاز به مداخلات از جانب پرورشدهندگان داشته باشد. به همین دلیل از روشهای لقاح مصنوعی نیز برای کمک به تولید مثل این پرنده و تولید تخم نطفهدار آن کمک گرفته میشود.
انواع روشهای جفت گیری بوقلمون چیست؟
بوقلمونهای پرورش یافته در ایران نژادهای گوناگون و مختلفی دارند. روشهای جفتگیری برای انواع بوقلمون نیز با توجه به نژاد و نیز اندازه جثه این پرنده متفاوت است. نژادهای بومی این پرنده که از دیرباز در ایران پرورش داده میشده است، عمدتا جثه کوچکی دارند و برای تولید مثل نیازی به روشهای خاص برای آنها نیست.
در مقابل در پرورش بوقلمون غیربومی و محلی مانند نژادهای برنز سینه پهن و یا بوقلمون سفید یا بیوتی که نژادهای گوشتی این پرنده محسوب میشوند، باید به دلیل جثه بزرگ پرنده نر، از روشهای لقاح مصنوعی استفاده نمود. استفاده از این روش یعنی لقاح مصنوعی برای تولید مثل این پرنده، میتواند بین ۵ تا ۲۰ درصد میزان نطفهدار شدن تخم این پرنده را افزایش دهد.
حتما بخوانید: پرورش بوقلمون
روش لقاح مصنوعی برای تولید تخم نطفهدار بوقلمون
استفاده از این روش برای تولید مثل این پرنده باعث افزایش احتمال باروری پرنده و نیز تولید تعداد بیشتری از تخم نطفهدار میشود. به علت این که فصل جفت گیری بوقلمون و تولید مثل در این پرنده محدود است، استفاده از این روش، به پرورشدهندگان کمک میکند تا تولید جوجه بوقلمون را به تعداد بیشتری رسانده و سوددهی واحد تولیدی خود را افزایش دهند. این روش در سه مرحله زیر به انجام میرسد:
-
جمع آوری اسپرم از بوقلمون نر
برای این که این مرحله از لقاح مصنوعی بوقلمون به خوبی انجام شود، باید نکاتی را بدانید و به صورت کامل اجرا نمایید. برای این که اسپرم در این پرنده کیفیت بالایی داشته باشد، بهتر است تا بوقلمونهایی در سنین مختلف را کنار هم نگهداری کنید. یکی دیگر از نکات مهم در این زمینه، رعایت بهداشت در محیط مرغداری است. محیط زندگی بوقلمونها باید کاملا ضدعفونی شده و عاری از هر گونه میکروب و عوامل بیماریزا باشد. بیماری به شدت میتواند روی قدرت تولید مثل این پرندگان تاثیر منفی داشته باشد. به علاوه ایجاد یک محیط امن و غذای کافی و مقوی نیز در این مورد تاثیر فراوانی دارد.
همان طور که میدانید برای جفت گیری بوقلمون به صورت بهینه، نگهداری بوقلمونهای نر در گلههای مولد، جدا از پرندگان ماده انجام شده و تغذیه آنها نیز جداگانه انجام میشود. جیره نرها باید غنی از پروتئین، چربیهای طبیعی، ویتامین و کلسیم باشد. بهتر است تا فضای کافی یعنی در حدود ۳۵ سانتیمتر برای دانخوری هر پرنده نر در نظر بگیرید.
تهویه و دمای مناسب مرغداری نیز باید رعایت شود. سرما میتواند تاثیر منفی بر تولید اسپرم در نرها داشته باشد. دمای مرغداری بهتر است روی ۱۸ درجه تنظیم شود. نوردهی نیز برای بوقلمونهای نر از هفته ۱۸ زندگی به بعد باید ۱۰۰ لوکس در ۱۲ ساعت شبانهروز باشد. این میزان برای افزایش باروری تا ۱۶ ساعت در روز نیز قابل افزایش است.
2. جمعآوری اسپرم
از ۳۲ هفتگی تا۳۶ هفتگی، سن مناسب برای جفت گیری بوقلمون و نیز برای جمعآوری اسپرم از پرنده نر محسوب میشود. بهتر است برای این کار از لوازم استریل استفاده کنید و این کار در روز و بین ۱ تا ۳ بار در هفته انجام شود. اسپرم استخراج شده تا نیم ساعت قابل استفاده است.
3. انجام لقاح مصنوعی
در مرحله بعدی باید اسپرم تهیه شده با روش استریل وارد بدن پرنده ماده شود. برای این منظور اسپرمها باید با استفاده از مواد شیمیایی مخصوص، رقیق سازی شود. برای این منظور بهتر است این کار حداقل ۴ ساعت قبل از زمان بیشترین تولید تخم در این پرنده انجام شود. بهتر است بین لقاح مصنوعی اول تا دوم ۳ روز و بین لقاح دوم و سوم، بین ۷ تا ۱۰ روز فاصله باشد.
سخن آخر
جفت گیری بوقلمون برای تولید تخم نطفهدار این پرنده، از دیگر ماکیان مانند مرغ دشوارتر است و در برخی نژادها، نیازمند استفاده از روشهای لقاح مصنوعی است. آگاهی از روشها و ملزومات این موضوع، برای پرورشدهندگان این پرنده میتواند به تولید بیشتر برای واحدهای تولیدی منجر شود. رعایت این نکات منجر به افزایش تولیدات و سوددهی بیشتر و با روشهای بهتر خواهد شد.
فصل مناسب جفت گیری بوقلمون
به صورت کلی فصل مناسب برای آغاز جفت گیری بوقلمون، فصول بهار و تابستان است. نسبت مناسب پرورش این پرنده نیز ۱ به ۳ یا در نهایت ۱ به ۵ محاسبه شده است. به این ترتیب که پرورشدهندگان باید به ازای هر ۳ تا ۵ پرنده ماده، یک پرنده نر پرورش دهند.
حتما بخوانید: فصل و سن تخمگذاری بوقلمون
سن مناسب برای جفت گیری بوقلمون
سن مناسب برای آغاز مراحل تولید مثل بوقلمونها، بعد از سن ۳۲هفتگی است. بهتر است یک سال پس از آغاز مرحله جوجهکشی، نرها با پرندگان نر جدید جایگزین شوند تا قدرت بارورسازی بهتری داشته باشند. پس از جفتگیری بهتر است هر ۱۵ روز یک بار، نرها را تعویض کنید زیرا باز هم ممکن است روی قدرت بارورسازی آنان تاثیر منفی داشته باشد.
با این روش و رعایت نکات ذکر شده، میتوان بین ۴۰ تا ۵۰ جوجه به دست آورد. در صورتی که از دستگاههای جوجههای استاندارد و مخصوص این کار استفاده کنید، این میزان باز هم قابل افزایش خواهد بود.
سوالات متداول
لقاح مصنوعی و طبیعی فصول بهار و تابستان ۳۲هفتگی انواع روشهای جفت گیری بوقلمون چیست؟
فصل مناسب جفت گیری بوقلمون کدام فصل است؟
سن مناسب برای جفت گیری بوقلمون کدام سن است؟