آموزش راه اندازی خط تولید دان مرغ و دیگر ماکیان

پرورش مرغ و دیگر ماکیان مانند مرغابی، بلدرچین، بوقلمون و … به علت استقبال همیشگی از محصولات پروتئینی این پرندگان، همیشه در کشور ما رونق بسیاری زیادی داشته است. اما یکی از عمده هزینه‌های مرغداری‌ها، همیشه و در هر شرایطی، هزینه تغذیه و جیره مرغ و دیگر پرندگان است. کیفیت و کمیت جیره و دان مرغ، تاثیر مستقیمی بر کیفیت و کمیت محصولات تولیدی واحدهای تولیدی دارد و می‌تواند بر سوددهی نهایی نیز تاثیرگذار باشد. بسیاری از مرغداران و یا پرورش دهندگان به دلیل هزینه کمتر، علاقه دارند تا خود این دان و جیره را در مرغداری تولید کنند.

همچنین این تولیدات یعنی دان و جیره مرغ نیز به صورت مسقل بازار فروش خوبی خواهد داشت. در این مقاله قصد داریم تا به صورت کلی آموزش راه اندازی خط تولید دان و جیره مرغ و دیگر پرندگان را بررسی نماییم و ببینیم برای تولید این نوع از جیره به چه تجهیزاتی نیاز است.

دان و جیره پرندگان چه ویژگی‌هایی دارد؟

تولید دان و جیره پرندگان از اجزای گوناگونی تشکیل شده است و این اجزا معمولا باید به دقت مورد بررسی و کارشناسی موشکافانه قرار بگیرد. یکی از نکات مهم در این زمینه این است که جیره هر پرنده با پرندگان دیگر متفاوت است. پرندگان گوناگون نیازهای تغذیه‌ای متفاوتی دارند و به همین دلیل نیز باید با فرمول‌های خاصی تهیه شوند. علاوه بر این نیازهای تغذیه‌‌ای مرغ نیز در مراحل گوناگون رشد نیز یکسان نیست و جیره با توجه به سن و وزن مرغ و یا خروس باید بهینه‌ سازی شود. به علاوه تغذیه و دان مرغ‌های گوشتی با مرغ‌های تخمگذار نیز متفاوت است و درصد مواد مغذی آن نیز باید به صورت دقیق کارشناسی شود.

 درصد پروتئین، ویتامین‌ها، املاح  و دیگر مواد تشکیل دهنده جیره باید بر طبق جداول نیازهای هر پرنده و به صورت دقیق و توسط دامپزشکان تهیه و بهینه‌ سازی شود. 

بیشتر بخوانید: آموزش پرورش مرغ در منزل

مواد اصلی تشکیل‌دهنده جیره ماکیان

جیره پرندگان مختلف، از بخش‌های متنوعی تشکیل شده است. یک جیره وقتی کامل و بهینه محسوب می‌شود که حاوی تمامی نیازهای تغذیه‌ای پرنده در دوره مورد نظر رشد او باشد. این جیره باید حاوی، پروتئین، ویتامین و مواد مغذی مورد نیاز پرنده باشد و قیمت آن نیز برای مرغدار، به صرفه تمام شود. مواد اصلی تشکیل دهنده انواع جیره پرندگان گه در هنگام آموزش راه اندازی خط تولید دان، به افراد آموزش داده می‌شود، عبارت است از:

• غلات از جمله گندم، جو، ذرت به همراه سبوس آن‌ها مانند سبوس گندم و برنج
• روغن‌های گیاهی
• انواع کنجاله مانند کنجاله سویا، دانه آفتابگردان، کنجاله تخم پنبه
• انواع ویتامین‌ها و املاح
• مکمل‌هایی مانند کربنات کلسیم و انواع فسفات
• کمی نمک

این مواد اصلی جیره پرندگان باید در بخش انبار واحد تولیدی و در شرایط محیطی مناسب و به دور از نور و گرما و رطوبت نگهداری شود.

تجهیزات مورد نیاز برای احداث و آماده‌سازی واحد تولید خوراک مرغ 

اولین چیزی که برای احداث یک خط تولید دان مرغ و ماکیان باید در نظر بگیرید، مکان مناسب برای احداث واحد تولیدی است. اگر می‌خواهید این کار را در مجاورت واحد مرغداری خود انجام دهید، باید یه سالن و یا سوله مجزا برای این منظور در نظر بگیرید. این سالن باید از نظر بهداشتی کاملا کنترل شده و ایزوله باشد. دستگاه‌های مورد نیاز برای این واحد تولیدی عبارت است از:

• دستگاه بالابر برای جابه‌جایی مواد اولیه و محصولات که معمولا وزن بالا و حجم زیادی دارند
• نوار نقاله
• میکسر و آسیاب برای خرد کردن دانه‌ها و مخلوط کردن بخش‌های گوناگون جیره به نسبت مساوی
• دستگاه پلت‌ساز

این تجهیزات بخش‌های اصلی واحد تولیدی شما را شکل می‌دهد و در مراحل بعدی می‌توانید با توجه به حجم و نیز نوع دان و جیره تولیدی، دستگاه‌های مورد نیاز دیگری را نیز به کارگاه خود اضافه نمایید.

آموزش راه اندازی خط تولید دان به طور خلاصه

پس از تهیه مکان کارگاه و نیز تامین مواد اولیه و تجهیزات و دستگاه تولید غذای مرغ، نوبت به مراحل تولید دان و جیره می‌رسد. دان مرغ و دیگر پرندگان پرورشی به چند صورت مش، پلت وکرامبل تهیه می‌شود. این نام‌ها مربوط به دانه ‌بندی و ریزی و درشتی ذرات و دانه‌های آسیاب شده است. هر کدام از این مدل از دانه‌بندی‌های جیره مربوط به سن خاصی از پرنده است. 

• خرد و پودر کردن دانه‌ها

در مرحله اول ابتدا باید با استفاده از دستگاه‌های خردکن، دانه‌های غلات و دیگر مواد اولیه، با توجه به دانه ‌بندی مورد نظر خرد و پودر شود. پودر کردن این دانه‌ها باعث می‌شود تا جذب مواد غذایی آن افزایش پیدا کرده و پرنده نیز از این غذا بیشتر استقبال کند. 

• مخلوط کردن بخش‌های گوناگون جیره

پس از خرد کردن بخش‌های گوناگون جیره، حال باید با استفاده از میکسر و یا مخلوط کن، این بخش‌ها با هم ترکیب شوند. بخش‌های گوناگون از جمله دانه‌ها، روغن‌ها، پروتئین‌ها، ویتامین، مواد معدنی اضافه شده، نمک و افزودنی‌ها و همچنین داروهای مورد نیاز در میکسر با هم ترکیب شده و همچنین هوادهی می‌شوند. 

بیشتر بخوانید: طرح توجیهی پرورش مرغ تخمگذار + [ مهم ترین نکات ]

• استفاده از دستگاه پلت‌ساز برای تولید جیره

یکی از مهم‌ترین مراحل در آموزش راه اندازی خط تولید دان، آموزش کار با دستگاه پلت‌ساز مناسب است. در این دستگاه‌ها دان تولید شده، به صورت فشرده و در اندازه‌ای یکنواخت بین 105 تا 8 میلی‌متری تولید می‌شود. این دستگاه با توجه به تنظیمات، دانه‌های خرد شدن و مخلوط شده با بخش‌های دیگر جیره را با استفاده از فشرده ‌سازی به شکل دانه‌های یکنواخت و یک اندازه در می‌آورد. 

اندازه این دانه‌ها با توجه به مرحله رشد جوجه و یا مرغ‌های بالغ، متفاوت است. به عنوان مثال برای تولید غذای استارتر که غذای اولیه جوجه‌ها به شمار می‌رود، قطر هر دانه پلت باید کمتر از 2.4 و طول آن نیز باید زیر 3 میلی‌متر باشد. برای نیمچه‌ها اما می‌توان از دانه‌ بندی با قطر 3 و طول 5 تا 8 میلی ‌متر برای تغذیه استفاده نمود. جیره تولید شده با نوار نقاله به بخش‌های دیگر منتقل شده و به کیسه‌ها انتقال می‌یابد و بسته ‌بندی مورد نظر انجام می‌شود. 

• انتقال با استفاده از بالابر

از بالابر در این واحدهای تولیدی برای انتقال دانه‌ها و مواد اولیه به خردکن‌ها و … و نیز برای انتقال کیسه‌های جیره تولید شده  به انبار و سیلو استفاده می‌شود. 

آیا راه اندازی خط تولید دام طیور دارای مزیت اقتصادی می باشد؟

قبل از اینکه هر اقدامی برای راه اندازی تولید دام طیور کنید باید به چند سوال مهم و اساسی پاسخ دهید. یکی از مهم ترین سوالاتی که در این زمان مطرح می شود، داشتن توجیه اقتصادی برای راه اندازی این کسب و کار است. شاید برای شما هم این سوال به وجود آمده باشد که به راستی آیا راه اندازی خط تولید دام طیور دارای توجیه و یا همان مزیت اقتصادی است یا خیر؟

پاسخ به این سوال بسیار ساده است. فقط کافیست حجم مصرفی دام طیور توسط واحدهای دامداری و مرغداری را در نظر بگیرید تا متوجه شوید که راه اندازی این کسب و کار تا چه حد می تواند برای شما انتخابی پر سود و حاوی درآمد باشد.

 البته غیر از اینکه شما می توانید از طریق این کسب و کار درآمد بالایی را برای خود کسب کنید، راه اندازی این کسب و کار باعث می شود برای چندین نفر اشتغال زایی نیز کرده باشید. با این اوصاف باید خیالتان از بابت کسب درآمد و سود بالا از راه اندازی خط تولید دام طیور راحت باشد. فقط باید سعی کنید با استفاده از تکنیک های لازم، بیشترین سود را برای خود به ارمغان بیاورید.

آیا مشورت با افراد متخصص برای چگونگی تولید دام و طیور لازم است؟

شاید از خود بپرسید که آیا برای راه اندازی خط تولید دام طیور، لازم است تا از کسی مشورت و راهنمایی دریافت کنیم؟ در پاسخ به این سوال باید جواب مثبت بدهیم. فرض کنید که شما قصد دارید در مورد چگونگی تولید خوراک دام و طیور اطلاعاتی را کسب کنید.

قطعا مطالعه و تحقیق روش مناسبی است اما از آنجایی که این کار به تجربه و مهارت نیاز دارد، باید حتما با افراد متخصص در این زمینه صحبت کنید و راهنمایی های لازم را از آنها دریافت کنید. برای مثال شاید کمتر کسی بداند که جیره غذایی دام های شیری با دام های گوشی متفاوت است. یا حتی شاید کسی را پیدا نکنید که از تفاوت دام مرغ های تخم گذار و مرغ های گوشتی با خبر باشد. به خاطر این مثال و موارد مشابهی است که گفت و گو با افراد متخصص را برای تولید دام و طیور الزامی می دانیم.

هزینه راه اندازی خط تولید خوراک دام و طیور چقدر است؟

یکی دیگر از پر تکرار ترین سوالاتی که در مورد راه اندازی خط تولید خوراک دام و طیور پرسیده می شود، هزینه انجام این کار است. برای اینکه بدانید هزینه راه اندازی خط تولید خوراک دام و طیور چقدر است باید به مقادیر مختلفی توجه کنید.

با توجه به ابعاد کارگاه، ظرفیت و میزان مواد اولیه هزینه متغیری برای شما در نظر گرفته می شود. بنابراین برای اینکه بتوانید از هزینه های راه اندازی یک خط تولید خوراک دام و طیور با خبر شوید باید به ابعاد کارگاه، میزان مواد اولیه، نیاز به دستگاه ها و ماشین آلات بزرگ و یا کوچک و حتی هزینه نیروی انسان توجه کنید. با مشخص کردن تعداد این فاکتور ها، هزینه راه اندازی خط تولید خوراک دام و طیور محاسبه خواهد شد.

سخن آخر

آموزش راه اندازی خط تولید دان می‌تواند به پرورش دهندگان مرغ و دیگر ماکیان برای دسترسی به جیره تازه و مغذی کمک کند که در این مطلب سایت پرآور به آن پرداختیم. احداث این گونه از واحدهای تولیدی، می‌تواند از هزینه‌های اولیه تولید کنندگان محصولات پروتئینی پرندگان، کاسته و به آنان برای سوددهی بیشتر کمک کند. علاوه بر این، تولید دان می‌تواند یک کسب و کار تولیدی مستقل در زمینه تامین مواد اولیه پرورش طیور باشد که اشتغال ‌زایی و درآمد زایی بالایی برای شما داشته باشد.

سوالات متداول